Təxəyyülün obrazı

 

Din kitablarında təsvir edilən allah obrazları ona görə fərqlidir ki, tanrıların dizaynını verən insanların təxəyyülü eyni deyildir. Yəni, ortada olmayan, gözlə görünməyən, ancaq və ancaq haqqında danışılan məvhumu hər toplum öz təxəyyülünə, mədəniyyətinə görə təsvir edir. Ən əsası isə bu insan təxəyyülü olduğuna görə allah obrazları qeyri-adi gücə sahib, hər şeyə qadir insana oxşar tipdə formalaşdırılır. Bu obrazlar insan məhsulu olduğu üçün insan xarakterindən onlara da pay düşdü: yəni, bir şeylər tələb edən tanrı yaratdılar. Bu tanrılar da hər dövrə və hər coğrafiyaya görə fərqli şeylər tələb etdilər. Bir anlıq fikirləşin. Allahı qüsursuz, hər şeyi bilən kimi təsəvvür etməklə yanaşı, ona səhvsiz, nizamlı yaratdılış sahibi də deyirsiz. Ancaq unudursuz ki, qüsursuz bir varlıq nələrsə tələb etməz, ummaz, qəzəblənməz, sual verməz, konfiliktə girməz. Quran kitabını bir dəfə əlinizə alıb oxusanız yaratdığınız allah obrazının bütün simasını orada görəcəksiz. Əslində isə xəyal etdiyiniz tanrı elə insanın özüdür. Çünki bir şeylər istəmək, qəzəblənmək, konfiliktə girmək, incimək və sairə insana xas olan əlamətlərdi. Bütün bunlar beyində baş verən proseslərdi. Allahın beyni var? Beyni varsa, deməli o da canlıdı və canlı olduğu üçün onun da hansısa qüvvə tərəfindən yaradılmasına ehtiyacı var. Allah- Məhəmmədin görüb-götürdüyü, oxuduğu kitabların və təxəyyülünün nəticəsində formalaşdı. İslam dininin uydurduğu allah, əslində Məhəmmədin ağzı, dili idi. Nə qədər ki, Məhəməd sağ idi, allah danışırdı, məsləhətlər, əmrlər, göstərişlər verirdi. Fikir verin, elə ki, Məhəmməd öldü, Allah daha danışmadı, dilsiz oldu. 1400 ildir səsi çıxmır, Məhəmmədlə bərabər onun xəyali təsəvvürü olan allahı da sanki öldü.

Günümüzdə dindarlar allahın varlığını, Quran kitabının müqəddəs olması ideyasını insanların beyninə soxmaq üçün ən çox səsləndirdikləri fikirlərdən biri də budur ki, "bax Quranda yazılıb ki, bacarırsan onun kimi bir kitab yazın. Əgər yaza bilmirsizsə demək Quran allah kitabıdı və ona qarşı çıxanlar yalan deyir". Dediyimiz kimi dindarların istinad mənbəyi müqəddəs hesab etdikləri “Quran” kitabıdı. Bu sözü də həmin kitabın İsra surəsinə əsasən dilə gətirirlər. İsra surəsi 88-ci ayədə yazılır: “(Ya Peyğəmbərim!) De: “Əgər insanlar və cinlər bir yerə yığışıb bu Qurana bənzər bir şey gətirmək üçün bir-birinə kömək etsələr, yenə də ona bənzərini gətirə bilməzlər””.

Düşünün, kainatı yaradan həqiqətən də tanrı olsa idi belə bir ayə yazardımı? Özünü öyərdimi? Lovğalanardımı? Hər şeyi bilən, qüdrətli allah bilmir ki, bu kitabı başqa kimsə yaza bilər və ya yaza bilməz? Özünü kimə sübut etməyə çalışır? Ona və dinə inanmayanlara? Əvvəlcə bütün kitaba bənzər bir şey istəyən tanrı, daha sonra bəndələrindən buna oxşar 10 surə istəyir. Hud surəsi 13-cü ayə: “Yoxsa (müşriklər): “Onu (Quranı) özündən uydurdu!” – deyirlər. (Onlara) de: “Əgər doğru deyirsinizsə, onun kimi özünüzdən on surə uydurub gətirin və (bu işdə) Allahdan başqa, kimi bacarırsınızsa, onu da köməyə çağırın.” Bu o deməkdir ki, tam kitaba bənzər bir şey yaza bilmərsiz, heç olmasa mən göndərdiyim surələrə bənzər 10 surə yazın. Təsəvvür edin, allah bununla da yetinmir və lovğalanaraq Yunus surəsu 38-də 1 surə yazmağı təklif edir: “Yoxsa: “(Peyğəmbər) onu özündən uydurdu!” – deyirlər. De: “Əgər doğru deyirsinizsə, ona (Qurana) bənzər bir surə gətirin və Allahdan başqa, kimə gücünüz çatırsa, onu da (köməyə) çağırın!””

Quran kitabı deyəndə onu oxumayan insanların  beyinində ancaq içi möcüzələrlə dolu, hər şey barədə əvvəlcədən yazılmış müqəddəs bir kitab formalaşır. Dindarların apardıqları təbliğat nəticəsində kütlə elə bilir ki, Quran kitabında bütün elmin sirləri var. Amma Quran kitabından əvvəlki din kitablarını və başqa elmi fəlsəfi kitabları oxuyan, elm barədə bir az məlumatı olan insan Məhəmmədin kitabını oxusa açıq aydın başa düşəcək ki, “Quran”  özündən əvvəlki digər kitablardan köçürülmə,  “qorxmaq” feli çox istifadə edilən söz yığını, müasir dövrlə ayaqlaşmayan axmaq qaydalar və bir də Məhəmmədin cinsi və şəxsi həyatı ilə bağlı yazılardan ibarətdi. Belə tip kitabdan istənilən qədər yazmaq olar. Quran kitabında xüsusiləşmiş fiziki-kimyəvi, riyazi bir düstür yazılmayıb ki, kimsə də onun təkrarını yaza bilməsin. Dediyimiz kimi əlaqəsiz söz yığınından ibarət bir şeydi.

Allah (əslində isə Məhəmməd) Bəqərə surəsi 23-cü ayədə özünü öyməyi davam etdirir: “Əgər bəndəmizə (Muhəmmədə) nazil etdiyimizə (Qurana) şəkkiniz varsa, siz də (fəsahətdə və bəlağətdə) ona bənzər bir surə gətirin və əgər (“bu, bəşər kəlamıdır” sözünü) doğru deyirsinizsə, onda Allahdan savayı (bütün) şahidlərinizi (bütlərinizi, şair və alimlərinizi bu işdə köməyə) çağırın!” Və bu ayənin ardınca Bəqərə surəsi 24-cü ayədə allah daha da irəli gedərək deyir ki, heç kim bunu bacarmaz. Bununla da Məhəmməd insanların gözünü qırır və nöqtəni qoyur. Yəni ki, buna oxşar və bundan yaxşısı yazılmağına baxmayaraq Bəqərə 24-cü ayəyə görə qəbul olunmayacaq. Dindarlar həmin 24-cü ayəni əsas tutub ən yüksək səviyyədə yazılanları belə rədd edəcəklər və edirlər. Həmin ayəni oxuyaq: “Madam ki, belə bir işi bacarmırsınız, heç bacara da bilməzsiniz, o halda kafirlər üçün hazırlanmış, yanacağı (günahkar) insanlardan və kibrit daşlarından ibarət olan oddan (Cəhənnəmdən) həzər edin!”

İndi gəlin heç kimin yaza bilməyəcəyi, bacarmayacağı iddia edilən sadə bir ayəyə baxaq. Görək orda nə hikmət ola bilər və ya nə qiymətli sözdür ki, onun kimi bir söz yazıla bilinməsin. Məsələn, götürək Şəms surəsi 1-ci ayəni: “And olsun günəşə və onun işığına (günəşin qalxdığı vaxta)” Baxın burda qeyri adi, hikmətli, və ya onun kimi yazıla bilməyəcək hansı spesifik cümlə var ki, onun da eynisi yazıla bilinməsin!? Məsələn, buna bənzər birini yazıram oxuyun. Əl-Sizin surəsi 1-ci ayə: “And olsun arıya və onun verdiyi bala”. Vəssalam)). Bundan əlavə 2001-ci ildə ABŞ-ın Texsas əyalətində “Quran” kitabına bənzər 77 surədən ibarət “Gerçək Furqan” (The True Furqan) adlı kitab çap edilib. Ərəb və ingilis dilində yazılan bu kitab ibrahimi dinləri özündə birləşdirib. Üslubca Qurana bənzədilmiş bu kitab poetikliyi baxımından ondan daha üstün dəyərləndirilib. “Gerçək Furqan” kitabında yazılmış “Qadın” surəsini oxuyaq: “Ata, söz, müqəddəs ruh və bir və tək olan tanrının adıyla, ey, siz inananlarımız arasındakı zalım və qərarsızlar, nədən qadınları alıb satabiləcəyiniz bir əşya olaraq görüb alçaldırsınız, nədən onları xurma ağacının çəyirdəyi kimi standart edirsiniz? Qanadı qırıldı və haqları əlindən alındı. Bu adil insanların davranışı deyil. Qadınlara, mal-qara kimi hər istediyinizi elətdirməyə qəbul etdirdiniz, evlərinizdə kölə kimi  həbs etdiniz. Onlar istəməsə belə cinsi əlaqəyə zorladınız. Bu ədalətsizlik və əxlaqsızlığın ən yüksək ölçüsüdü”.

Görürsüz necə bənzətmə və hətta daha yaxşısını yazmaq olar? Bəs bənzəri və ya eynisini yazmaq olmurdu? 1400 il öncə Quranı yox, başqa bir “X” kitabını da allahdan gələn kimi təqdim etsəydilər, yenə də onu müsəlmanlar allahın kitabı bilib qəbul edəcəkdilər. Ölkəmizdə və eləcə də digər müsəlman toplumlarında insan doğulduğu ailədə ona Quranın müqəddəs olduğu, allahın göndərdiyi kitab kimi təqdim edirlər. İnsanlar isə oxumadan, araşdırmadan onu qəbul edib küt formada yaşayırlar. Yaponiyada, Amerikada, İsveçdə və ya qeyri-islam dövlətində doğulan uşağa böyüyəndən sonra nəyinki “Quran”, heç islam dininin varlığı maraqlı olmur. Odur ki, vaxtınızı dinə və rəvayətlərə deyil, gerçək elmə sərf edin.